Literatura wokół… gier i zabawy

LITERATURA WOKÓŁ… TO NOWY CYKL, W KTÓRYM PREZENTUJĘ POZYCJE KSIĄŻKOWE DOTYCZĄCE DANEGO ZAGADNIENIA. ZAMIAST PISAĆ ODRĘBNE RECENZJE POSZCZEGÓLNYCH KSIĄŻEK, NIE RZADKO O CHARAKTERZE NAUKOWYM LUB POPULARNO-NAUKOWYM, ZBIERAM JE DO JEDNEGO POSTU, KTÓRY MA CHARAKTER PRZEGLĄDOWY. MA ON NA CELU PODPOWIADANIE TYTUŁÓW, KTÓRE MOGĄ POSZERZYĆ NASZE ZAINTERESOWANIA LUB PRZYDAĆ SIĘ PODCZAS PISANIA PRAC ZALICZENIOWYCH CZY PREZENTACJI EGZAMINACYJNYCH.

Chcąc poznać historię gier, ich różne formy, rodzaje (karty, planszowe, losowe i strategiczne) zasady dostosowane do ilości graczy należy sięgnąć przede wszystkim do książek Lecha Pijanowskiego, który przyczynił się też do rozwoju teleturniejów i programów rozrywkowych w Polsce. Jak sam autor we wstępie do Przewodnika gier ocenia, sporo gier ulega przedawnieniu, by po latach znów być w modzie, kilka gier zanika na zawsze, a w zamian powstają nowe cieszące się większym powodzeniem. W Przewodniku gier zaprezentowano około 500 gier. Autor postarał się, aby były one najbardziej zróżnicowane i nie wymagały zbyt skomplikowanych rekwizytów. Najczęściej wystarcza papier i długopis oraz kilka pionków, w przypadku karcianych gier – wiadomo – talia kart. Każda gra składa się z krótkiego historycznego wstępu, omówienia rekwizytów @na rozgrywkę i zasad. Sądzę, że większość tych gier jest dzisiaj nieznanych, myślę, że skorzystanie z tego przewodnika przyczyni się do urozmaicenia rozrywkowego spędzania czasu z innymi ludźmi. Należy pamiętać, że nic bardziej nie sprzyja integracji, jak wspólna zabawa.

Z współcześnie wydanych pozycji o grach zwrócę uwagą na mini encyklopedię Gry towarzyskie. Owa encyklopedia jest podzielona na 6 rozdziałów – kategorii gier: dla dzieci, sportowe, umysłowe, kości, pchełki i bierki, domino i strzałki oraz planszowe. Choć 3 ostatnie rozdziały znajdziemy bardziej rozbudowane u Pijanowskiego, to opisy zabaw są właśnie w tej encyklopedii. Są one przejrzyste, kiedy potrzeba – zilustrowane. Można się zapytać, dlaczego akurat ta pozycja, a nie inna, bowiem podobnych książek jest mnóstwo. Jest to mini encyklopedia, przymiotnik mini nie oznacza uboższej ilości opisanych gier (opisano ponad 250), ale przede wszystkim kieszonkowy rozmiar, pozwalający na zabieranie książki na wycieczki i skorzystanie z niej np. podczas nudnej podróży samochodem.

Jestem miłośniczką gier planszowych, dlatego Leksykon gier planszowych Erwin Glonnegger jest dla mnie skarbnicą wiedzy. Przede wszystkim jest ładnie wydany, na papierze kredowym, bogato ilustrowany i kolorowy. Może wydawać się, że wygląd cenię bardziej niż treść. Nie, jednak sposób podania też jest istotny, szczególnie dla wzrokowca. Choć autor zastrzega, że nie jest to pozycja aspirująca do charakteru naukowego, to trzeba przyznać, że znalezienie takiej drugiej książki, szczególnie w polskiej wersji językowej, jest prawie niemożliwe. Ten leksykon to nie tylko zbiór najdawniejszych gier planszowych, które w zmienionej formie funkcjonują po dziś dzień. To historia gier planszowych znanych na całym świecie. Autor zaczyna od omawiania rozwoju starożytnego Pachisi (indyjskiej wyszywanki), który ewoluuje na światowej arenie m.in. jako Parcheesi, Ludo, aż do niemieckiego Człowieku, nie irytuj się, który w Polsce znany jest też jako Chińczyk. Następnie zostają omówione gry oparte na spirali, która od wieków miała mityczne znaczenie, nadane przez człowieka. Właściwie ta forma stała się podstawą do prawie wszystkich gier planszowych. Obecnie wydawane gry wyłamują się od tego, jednak klasyczne plansze, które kojarzą wszyscy (być może stąd u niektórych ta niechęć do tego rodzaju gier, gdzie poza rzutem kostką i przesuwaniem pionka nic ciekawego się nie dzieje), są oparte na spirali. Autor poświęca rozdziały też grom hazardowym (z czego kolei unika Pijanowski), wyścigom, układankom, grom biznesowo-ekonomicznym, detektywistycznym i logicznym. Leksykon Glonneggera to zbiór historii i zasad najstarszych gier planszowych.

A na koniec proponuję coś dla organizatorów przyjęć urodzinowych dla dzieci i młodzieży (która lubi się bawić, a nie uznaje, że dobra impreza to tylko z procentami). Zabawy na urodziny Birgit Nawrath to książka zawierająca kilka pełnych scenariuszy na przyjęcia urodzinowe, zarówno domowe, jak i te organizowane w ogrodzie. Używając określenia pełnych mam na myśli, od dekoracji miejsca przyjęcia, przez specjalne menu, przygotowanie strojów, aż na konkretnych propozycjach zabaw i gier skończywszy. Oczywiście nie trzeba trzymać się ściśle scenariusza. Dla mnie były one inspiracją do tworzenia własnych przyjęć i zabaw, które były atrakcyjniejsze dla starszych gości.

A więc bawcie się dobrze!