Me cząstki pozostają niewzruszone (Cząstki elementarne – Michel Houellebecq)

Zwieńczeniem mojego minimaratonu z twórczością Houellebecqa był powrót do Cząstek elementarnych, uchodząca za czołową pozycję autora, od której zresztą czytanie „współczesnego de Sade” zaczęłam kilka lat temu. Jak wyznawałam w poprzednich tekstach, lekturę tej powieści nie wspominam najlepiej, nie było w niej nic, co by mnie zafrapowało na tyle, by zapamiętać z niej cokolwiek (mimo […]

Zachód i Wschód okiem sceptyka (Platforma – Michel Houellebecq)

Moje kolejne spotkanie z Houellebecqiem sięgało jeszcze wcześniejszej twórczości. Wydana w 2001 roku Platforma stanowi już zapowiedź poglądów autora wobec polityki migracyjnej i religijnej, które zostały przedstawione w Uległości. Powieściowa Francja jest krajem mocno konserwatywnym, zdecydowanie bardziej niż sąsiednie Niemcy czy Hiszpania. Michel, bohater i narrator dokonuje obserwacji coraz liczniejszej reprezentacji muzułmanów. Odnotowuje też, że […]

O świecie, którego już nie ma (Niepowinność – Paweł Radziszewski)

Tym, co zaskoczyło mnie podczas podróży przez wsie, to obecność bloków, które kojarzą mi się z typowo miejską zabudową. Nie są to duże osiedla, dwa, trzy bloki dwu-, trzykondygnacyjne. Mając jeszcze przekonanie, że życie na wsi jest nudne i smutne, pomyślałam, że jeszcze smutniejsze jest życie na wsi w bloku. Nie dość, że mieszkanie w […]

Powrót do przeszłości (Nie rdzewieje – Gocha Pawlak)

Ten pozorny chick lit, zaakcentowany kolorystyką okładki i przysłowiowym tytułem, wyróżnia się, niestety, lesbijskim doświadczeniem miłości. Niestety, bo mamy 2022 rok, a w polskiej literaturze obyczajowej bohaterki-lesbijki to wciąż na tyle rzadkie zjawisko, że ich obecność staje się czynnikiem wyróżniającym daną powieść. Mam wrażenie, że choć w historii polskiej literatury nie brakuje znanych i wybitnych pisarek-lesbijek, we […]

Pozory mylą (Porodzina – Natalia Fiedorczuk)

Natalia Fiedorczuk nie daje się zaszufladkować i próbuje sił w coraz to nowych formach gatunkowych. Doceniona „Paszportem Polityki” za Jak pokochać centra handlowe? Zaoferowała nam kolejną powieść społeczną (tak określiłabym Ulgę) oraz biografię (Odmieniec), nie licząc kilku książek dla dzieci oraz opowiadań. Tym razem wzięła się za zyskujący w ostatnim czasie na popularności podgatunek kryminału: […]

Niebezpieczne związki chemiczne (Lekcje chemii – Bonnie Garmus)

Jak potoczyłyby się losy Marii Curie-Skłodowskiej, gdyby Pierre zmarł przed otrzymaniem nagrody Nobla? I pozostawiłby ją samą z poczętym dzieckiem? Jak wyglądałby program Julii Child, gdyby była naukowczynią? To pierwsze z wielu skojarzeń, jakie przywołuje los Elisabeth Zott, protagonistki debiutanckiej powieści Bonnie Garmus. Opisując specyficzną, bezkompromisową osobowość Zott porównuję ją do Temperance Brennan z Kości, […]

O wsi, która nie chciała zostać miastem i Stalinogrodem (Od Katowic idzie słońce – Anna Malinowska)

Anna Malinowska dała mi się poznać za sprawą Brunatnej kołysanki jako reporterka sprawnie poruszająca się w meandrach niewygodnej, nieraz wstrząsającej historii. Tym razem oferuje nam liczącą przeszło sto lat historię obszaru, który obecnie jest nazwany Katowicami. I pisząc obecnie, nie mam na myśli krótkiej historii Stalinogrodu, o której Malinowska także wspomina, przywołując mało znany przykład […]

Żądza pieniądza odnotowana (Podhale. Wszystko na sprzedaż – Aleksander Gurgul)

Zacznę bezpośrednio: jaki cel autora kryje się w przyznaniu się, że mimo prośby bohatera o anonimowość, podał jego nazwisko, mimo braku zgody na nagrywanie rozmowy, włączył dyktafon w komórce? Gdyby się nie przyznał, nie dałby pola do krytyki jego sposobu pracy. Nie pokazałby się jako reporter, który nie szanuje bohaterów. Kto chciałby niekorzystnie wypaść? A […]

Rasizm i klasizm (Ten dziwny wiek – Kiley Reid)

Ten dziwny wiek miał szansę okazać się kolejnym dobrym reprezentantem tzw. literatury środka, ale jeden splot fabularny wywołał u mnie wątpliwości. Czy ten charakterystyczny dla literatury masowej zabieg już wyklucza przynależność powieści Kiley Reid do „literatury środka”, czy po prostu jest słabszą jej reprezentantką? To skłoniło mnie do rewizji używanego tu pojęcia, którym posługuję się […]

Nowe spojrzenie na macierzyństwo (Trans i pół, bejbi – Torrey Peters)

To jest chyba pierwszy przypadek, kiedy do książki zachęciło mnie nazwisko tłumaczki. Aga Zano dała mi się poznać przez przekład znakomitej książki Dziewczyna, kobieta, inna Bernardine Evaristy i miałam wrażenie, że jest to osoba, która podejmuje się niełatwych zadań, przekładu literatury, do której nasz język jeszcze nie dorósł, nie zaproponował odpowiednich ekwiwalentów bądź są one […]